به دنبال مذاکرات کاهش تعرفه‌ها میان 23 کشور، بخشی از مفاد پیش‌نویس منشور تجارت جهانی مبنی بر تأسیس سازمان تجارت بین المللی در قالب موافقت نامه تعرفه و تجارت (گات) در 30 اکتبر 1947 به امضای 23 کشور رسید و این کشورها تصمیم گرفتند تا قبل از اجرایی شدن منشور تجارت جهانی از آغاز سال 1948 آن را در قالب یک پروتکل اجرای موقت میان خود به اجرا در آورند. نشست تجارت و اشتغال سازمان ملل در هاوانا با حضور 56 کشور در نوامبر 1947 کار نهایی کردن منشور تجارت جهانی را پی گرفت و سرانجام در 24 مارس 1948 منشور هاوانا مبنی بر تأسیس سازمان بین المللی تجارت به امضای 53 کشور رسید. مفاد گات در فصل چهارم منشور هاوانا با عنوان سیاست تجاری گنجانده شد و هشت فصل دیگر منشور عناوینی چون اهداف، اشتغال و فعالیت اقتصادی، توسعه اقتصادی و بازسازی، رویه‌های تجاری محدود کننده، موافقتنامه‌های کالایی بین‌‌الدولی، سازمان تجارت بین‌المللی، حل و فصل اختلافات و مفاد عمومی را در بر می‌گرفت. علاوه بر 23 کشور بنیانگذار گات، ایران به همراه 29 کشور دیگر، منشور هاوانا را به امضا رساندند.

از سوی ایران نصرا… انتظام، سفیر وقت ایران در سازمان ملل متحد، منشور هاوانا را به امضا رساند. اسناد موجود، نقطه نظرات ایران را در خلال مذاکرات هاوانا ثبت کرده است که حکایت از مشارکت فعال ایران در این مذاکرات دارد. در‌ اوت 1948، ایران در پاسخ به نامه رئیس جلسات طرفهای متعاهد گات جهت پیوستن به آن اظهار‌داشت‌ که متاسفانه الحاق به‌ موافقتنامه عمومی‌ تعرفه و تجارت‌ در حال حاضر مقدور نیست اما پس‌ از آنکه منشور هاوانا در‌مجلس ایران به‌تصویب‌ رسید ایران‌ براساس مفاد‌ آن عمل‌خواهد کرد. اما از 53 کشوری که منشور هاوانا را امضا کردند تنها دو کشور استرالیا و لیبریا توانستند آن را از تصویب پارلمانهای خود بگذرانند. حتی آمریکا نیز که خود از مبتکران منشور تجارت جهانی بود نتوانست آن را از تصویب کنگره بگذراند و رئیس جمهور وقت آمریکا (هاری ترومن) لایحه آن را از کنگره پس گرفت.بدین ترتیب منشور هاوانا راه به جایی نبرد و طرح تشکیل سازمان بین‌المللی تجارت که مهمترین پیشنهاد آن بود در پندارها ماند و تا نیم‌ قرن بعد صورت واقعیت نیافت. اما گات که فصل چهارم منشور هاوانا را تشکیل می‌داد و موقتاً به اجرا در آمده بود به عنوان تنها یادگار این کوشش ها به موجودیت خود ادامه داد.

- برای مطالعه بیشتر در خصوص ایران و سازمان تجارت بین المللی رجوع شود به پایگاه اطلاع رسانی دفتر نمایندگی تام الاختیار تجاری جمهوری اسلامی ایران

- سازمان تجارت بین المللی